Kariye Müzesi

İsTaNBuL DeLiSi ツ 6 Ocak 202112 Ocak 2021

Okundu: 318

Kariye Müzesi herzaman İstanbul’da gezilecek yerler listesindeydi, nihayet sıra gelmişti… Aslında Kariye müzesini göreli çok oldu ama yazısını hazırlamak bugüne nasipmiş. Şöyle kısaca tarihinden bahsedelim;

Kariye’nin asıl ismi Khora, Grek dilinde şehir dışı, yani kırsal alan anlamına gelir. Kariye önce kilise, sonra camii, ardından da müze olmuştur. Hakkındaki bilgilere göre Hz. İsa’ya nezredilen yapı, amacı itibariyle yapılan büyük Khora Manastırı’nın odak noktasındaki bir kilisedir.

Kariye Müzesi Tarihi

İlk etapta, 6. yüzyılda takriben 534 tarihinde kral Justinianus zamanında Teodius’un yaptığı bir manastırdı. Fakat 11.yüzyılda yeniden inşa edilmiştir. Bu dönemde 1200’lerin başından 1260’lara kadar Latin baskınlarının neden olduğu tahribat sonunda yıkık bir konuma gelen manastır, 14.yüzyıla gelindiğinde Theodoros Metokhites’in onarımı ile yapıya ek olarak bir şapel (parekklesion) ve dış kısma hol (narteks) eklemiştir.

Bizans krallığının yönetim odağı Blakhernai Sarayı (Tekfur Sarayı, Blaherna Sarayı)’na taşındığında hemen yanında olan Kariye Manastırı daha fazla önem kazanmıştır. Büyük bir deprem atlatan bina, İstanbul’un fethi esnasında hiç zarar görmemiş ve II. Beyazıt döneminde cami olmuştur.

Kariye Müzesi Sanat Eserleri

Müzenin en dikkat çeken unsurlarının başında duvar resimleri (Freskler) ve mozaiklerin günümüze kadar korunarak gelmiş olmasıdır. Nitekim Doğu Roma’ya özgü resim ve mozaik sanatının ne kadar güzel ne kadar ilgi çekici olduğunu çok net bir biçimde burada görmekteyiz. Öyle ki tüm dünyada ün salan bu örnekler birçok tarihçinin olduğu gibi sanatseverlerin, turistlerin yoğun ilgisini çekiyor.

Bu kadar iyi korunmuş olmasının yegane sebeplerinin başında Osmanlı döneminde her ne kadar camiye çevrilmiş olsa da aslına sadık kalınarak herhangi bir değişikliğe maruz bırakılmayarak, sadece fresk ve mozaiklerin üstünün sıvanmasıdır. Yanına ek olarak sadece bir medrese eklenmiştir.

İlk yapıldığı dönemden manastırın çevresinde var olan yapılar zaman içerisinde uğradıkları hasar ile tamamen yok olmuştur. Şu anda görülebilmekte olan kısım zaman zaman yapılan onarımların bir sonucu olarak ayakta kalmasıyla günümüze değin gelmiştir.

Genel olarak iç yapının büyük bir kısmında duvar ve zeminler mermer kaplı, apsislerdeki vitraylar dönemin sanatsal vitray çalışmalarının en güzel örneklerinin başında geliyor. Yapılan fresklerin mozaiklerin büyük çoğunluğu dini anlatımları betimlemektedir. İlk olarak Meryem’in doğumu, büyüyüp evlenme hikayesi resmedilmiş, sonrasında sırası ile Hz. İsa’nın doğumunun melekler tarafından müjdelenmesi ve doğum hikayesi anlatılmıştır. İleriki bölümlerde ise Hz. İsa’nın yaşamı mucizeleri havarileri ölümü resmedilmiştir. Meryem’in ölümü de resmedilen anlatıların arasında yeralır.

Dikkat çeken bir diğer mozik ise kilisenin onarımını sağlayan Theodoros Metokhitesin elinde kilisenin maketini sunumu gerçekleştirdiği anın anlatımıdır. Burada görenlerin hayran kaldığı bir başka mozaik ise manastırın ilk andan itibaren inşaatını yaptıran kral ve evlatlarına ait mozaikler. Onlara ve yaşamlarına ait anlatılarda yer alıyor.

Aynı zamanda Hz. İsa’nın tüm atalarının olduğu tavan freskleri ile Meryem’in atalarının tavan freskleri de büyük ilgi görmektedir.

1945 yılından itibaren müze olmasına karar verilen cami, bu dönüşümden üç yıl sonra bakım ve onarım işlemleri başladı. Aralıklarla devam eden çalışmalar hala devam etmektedir.

Kariye Müzesine Nasıl Giderim?

Kariye müzesi Edirnekapı’da semtinde yer alıyor. Ulaşım açısından oldukça rahat bir konumda aslında. Öncelikle bulunduğunuz bölgeden metrobüse ulaşın. Metrobüs ile Edirnekapı durağında inerek üst geçitten sağ taraftan çıkarak 5 dakikalık bir yürüyüş ile Kariye Müzesi’ne ulaşabilirsiniz.